Kompensacja mocy biernej polega na zastosowaniu urządzeń (kompensatorów), które regulują i optymalizują pobór mocy biernej w systemie energetycznym. Celem kompensacji jest zmniejszenie całkowitego poboru mocy z sieci poprzez zrównoważenie fazy napięcia i prądu, co w efekcie prowadzi do zwiększenia efektywności energetycznej instalacji.

Głównymi typami kompensatorów mocy biernej są: kondensatory stałe, kondensatory przełączane (automatyczne), dławiki oraz baterie kondensatorów. Wszystkie te urządzenia mogą być stosowane zarówno pojedynczo, jak i w kombinacji, w zależności od charakterystyki obciążenia oraz wymagań systemu energetycznego.

Korzyści z kompensacji mocy biernej obejmują: redukcję kosztów za energię elektryczną, poprawę współczynnika mocy, zmniejszenie strat mocy w systemie, zwiększenie dostępnej mocy przyłączeniowej oraz obniżenie obciążeń transformatorów i przewodów, co prowadzi do wydłużenia ich żywotności.

Wdrożenie kompensacji mocy biernej należy rozważyć, gdy obserwuje się wysokie wartości mocy biernej w stosunku do mocy czynnej, co jest wyrażane przez niski współczynnik mocy (PF poniżej 0.95). Kompensacja jest szczególnie zalecana dla obiektów przemysłowych z dużymi silnikami indukcyjnymi lub urządzeniami generującymi duże ilości mocy biernej.